top of page
Foto van schrijverRedactie

GeenKwats geeft schrijftips: "De eerste zin is het moeilijkst"


Altijd al eens willen schrijven voor een breed publiek? GeenKwats is de plek waar je dit kunt leren en veel kunt oefenen. Dat is nodig, want dat iemand kan lezen, betekent niet dat diegene ook kan schrijven. Dat onder de knie krijgen is vooral een kwestie van veel doen.



Deze tips zijn bedoeld om je op weg te helpen. We hebben een er een aantal onder elkaar gezet waarmee je al een heel eind zult komen.


Voordat je begint met schrijven:

  • Bedenk vooraf wat je met je stuk wilt bereiken. Wat is je doel? Wil je mensen informeren? Dan werkt een feitelijk artikel waarschijnlijk goed. Of wil je mensen overtuigen? Dat kan beter in een kort vlammend betoog of in een column. Wil je reageren op een gebeurtenis? Denk dan aan een bespreking of recensie.

  • Zorg dat je vooraf het nodige onderzoek verricht. Als je een bepaalde boodschap wil overbrengen, probeer dan niet alleen bronnen te gebruiken die dit ondersteunen. Vaak is je boodschap overtuigender als je laat zien dat je de tegenargumenten erkent.

  • Heb je belangen bij een stuk? Beken dan kleur, zodat dit voor de lezer duidelijk is. Voorbeeld: je bent politiek actief en schrijft een betoog over een onderwerp dat ook terugkomt in het partijprogramma.

  • Denk vooraf na over de schrijfvorm. Schrijf je het stuk in de ik-vorm? Doe dit dan consequent.


"Probeer zo simpel en kort mogelijk te schrijven. Dat is al moeilijk genoeg."

Tijdens het schrijven:

  • Begin! Zonder begin, geen artikel. De eerste zin is vaak het moeilijkst. Alles wat daarna komt vloeit voort uit die eerste zin.

  • De eerste alinea van een stuk, de lead, is het belangrijkst. Hierin vertel je de lezer waar de tekst over gaat. Kijk maar eens in een krant, bij nieuwsberichten is dit heel duidelijk. Over het algemeen geldt dat je in de lead zo kort en bondig mogelijk de ‘wie, wat, waar, wanneer, waarom, en hoe’ beschrijft. Lukt dit niet? Dan is het onderwerp van je stuk waarschijnlijk nog niet concreet genoeg.

  • Maak een structuur en gebruik voor elk punt of argument een aparte alinea.

  • Concrete voorbeelden maken een argument of punt veel duidelijker voor de lezer.

  • Probeer zo simpel en kort mogelijk te schrijven. Dat is al moeilijk genoeg. Chique zinnen met deftige bijvoeglijke naamwoorden vertragen een tekst vaak en leiden af van je argument. Bij een column kun je meer vrijheid nemen in je stijl, maar ook daar geldt dat onnodige woorden een tekst niet altijd beter maken.

  • Voorkom herhaling. Heb je iets al verteld? Dan hoef je het niet nog eens te zeggen. Herhaling maakt een tekst traag. Je hoeft je stuk daarom niet af te sluiten met ‘kortom’, ‘dus’ of ‘samengevat’.

  • Het vermijden van herhaling geldt ook voor woorden. Vaak hetzelfde woord in een tekst gebruiken maakt het saai. Houd rekening met woordverslavingen, zoals veelvuldig gebruik van ‘echter’ of ‘toen’. Je kunt dit makkelijk voorkomen door synoniemen te gebruiken. Een handige website hiervoor is www.synoniemen.net.

  • Let op onnodige woorden, zoals: terwijl, toen, dus, heel, namelijk, maar, echter, toch, vaak, soms, meestal, uiteindelijk, eigenlijk, feitelijk, zullen, kunnen, moeten, worden, mogen, willen, gaan.

  • Schrijf actief, niet passief. Een passieve zin is: ‘Je stuk werd enthousiast onthaald door de redactie’. Een actieve zin is: ‘De redactie onthaalde je stuk enthousiast’.

  • Als je verwijswoorden gebruikt (zoals die, dat, deze), zorg dan dat het voor de lezer duidelijk is waar ze naar verwijzen.

  • Houd rekening met de doelgroep. Bij GeenKwats schrijven we voor een breed publiek. Probeer daarom onnodig vakjargon en moeilijke woorden te vermijden. Lukt dat niet? Leg dan een term uit, bijvoorbeeld met een metafoor of voorbeeld.

  • Voorkom onnodig anglicisme. Dat is unnecessary Engels.

  • Een stuk hoeft niet ‘rond’ te zijn. Dat wil zeggen dat je niet altijd op het einde van je stuk terug hoeft te komen op hetgeen je in de inleiding schreef.

  • Probeer weinig omwegen te maken. Je wilt iets overbrengen met je artikel. Je kiest een pakkend begin en vanaf daar ga je zo snel mogelijk naar het eind van je boodschap.

  • Als dit allemaal lukt, dan rolt er vast een goed stuk uit. Lukt het niet, trek dan even een van de GK-redacteurs aan de jas.


"Feedback doet soms pijn, maar daar wordt je stuk vaak beter van."

Na het schrijven:

  • Schrik niet van de feedback. Vaak worden er veel verbetersuggesties gegeven door de redactie. Vooral als je de eerste keer een stuk instuurt, gaat de redactie er met de ‘rode pen’ doorheen. Van stevige feedback leer je het meeste. Zelfs de meest ervaren redacteuren en auteurs worden beter van grondige feedback.

  • Kill your darlings. Soms staat er een streep door een zin of alinea waar je heel trots op bent. Dat wil niet zeggen dat dit onderdeel niet goed geschreven is, maar het weghalen zorgt voor een betere stroomlijning van het stuk. Dat doet soms pijn, maar daar wordt je stuk vaak beter van.


Heb je nog vragen? Of wil je graag extra begeleiding tijdens het schrijfproces? Neem dan contact met ons op via redactie[at]geenkwats[punt]com. Namens de redactie van GeenKwats: succes!


Comments


bottom of page