Al jarenlang zit ik niet lekker in mijn vel. Er is iets mis, maar ik heb er nooit eerlijk over durven praten. Tot afgelopen maandag, toen Emile Ratelband (69) in de rechtbank verscheen omdat de gemeente Arnhem weigerde om de geboortedatum in zijn paspoort aan te passen. Zijn officiële leeftijd komt namelijk niet overeen met zijn ‘gevoelsleeftijd’; eindelijk een lotgenoot.
Foto Omroep Gelderland (YouTube)
‘Daar heb je die oelewapper weer’, zullen velen gedacht hebben. Maar mensen met een overeenkomende leeftijd-identiteit hebben makkelijk praten. Zij weten niet wat Ratelband en ik doormaken. Elke keer als ik op reis ga, een bezoekje breng aan de dokter of een formuliertje moet invullen, word ik geconfronteerd met de bittere realiteit: 27-11-1990. De maatschappij beseft niet hoe belangrijk het is dat we geaccepteerd worden en - van groot belang - dat we behandeld worden zoals onze ware leeftijdsgenoten. Een officiële paspoortwijziging is wat mij betreft een eerste stap in de goede richting.
Ik word bijna 28, maar zowel mijn lichaam als geest zijn veel ouder; ik schat een jaar of 62. Net als Ratelband – die een omgekeerde transitie wil doorgaan – voel ik mij regelmatig gediscrimineerd. Hoe vaak ik wel niet met ‘je’ wordt aangesproken, terwijl ‘u’ veel beter bij me past; net als bij andere ouderen. Ik kom nog lang niet in aanmerking voor pensioen, maar gevoelsmatig zit ik er al bijna tegenaan. Ook is er nog nooit iemand voor me opgestaan in de trein, terwijl het overduidelijk is dat energieke en luidkeelse studenten zich vele malen jonger voelen dan ik.
"Als hij zijn zaak wint, hebben wij tenminste een juridisch argument."
Het moeilijkste aan mijn situatie is de discussie met conservatieve, rechtse mensen. Zij luisteren alleen naar de mening van de grote meerderheid en houden daarmee geen enkele rekening met luide, klagende minderheden zoals de mijne. Het enige argument dat wij hebben, namelijk ‘dat zij niet weten hoe ik mij voel’, wuiven ze eenvoudig van tafel. In de biologische wetenschap is er namelijk geen enkele onderbouwing voor de gevoelens die Ratelband en ik ervaren. Als hij zijn zaak wint, hebben wij tenminste ook een juridisch argument om ons te weren.
De uitspraak is uiterlijk over vier weken; dat wordt hopelijk een historische dag. Als de rechter de aanpassing in het paspoort van Ratelband toestaat, zet de maatschappij een grote stap richting een gelijkwaardige en inclusieve samenleving waarin iedereen mag zijn wie hij/zij/hen wilt. Ik houd mijn hart vast, vooral op mijn leeftijd.