Gisteren zijn er wereldwijd 134 mensen overleden aan het coronavirus. In deze zelfde tijd zijn er ook 970 mensen overleden aan de griep. Het coronavirus is een serieuze nieuwe pandemie, maar wat zijn de feiten en is de aandacht in de media wel terecht?
De nieuwe variant van het coronavirus is geen gewone griep; het is een onbekende variant waartegen nog geen vaccin bestaat. Net als het SARS-virus en het MERS-virus valt deze nieuwe variant, met de naam SARS-CoV-2, ook onder de coronavirussen. Van coronavirussen kunnen dieren en mensen infecties aan de luchtwegen krijgen. Meestal zorgen deze virussen voor relatief milde klachten in de winter zoals verkoudheid. De nieuwe variant lijkt in een korter tijdsbestek een groter aantal mensen te besmetten dan de griep, verkoudheid, varkensgriep en MERS. De zoektocht naar een vaccin is daarom al gestart.
Kwetsbaar
Is zo’n vaccin noodzakelijk? Ziek worden van een virus is op zich geen probleem, mits je immuunsysteem sterk genoeg is om het aan te pakken. Overigens maakt het dan niet uit of het een coronavirus is of een griepvirus. Voor ouderen en personen met onderliggende gezondheidsproblemen, zoals diabetes, overgewicht en hart- en vaatziekten, geldt dat zij kwetsbaar zijn voor alle typen virussen. De kans om te overlijden door het coronavirus is 14,8% voor tachtigplussers, terwijl dit slechts 0,2% is voor de leeftijdscategorie tussen 30 en 39 jaar. Daarnaast kunnen bepaalde levensstijlfactoren, zoals roken, een luchtweginfectie door coronavirussen verergeren.
"Elk land heeft een ander publiek gezondheidsbeleid, onder andere bepaald door de demografie."
Overlijden
Hoewel de teller van coronabesmettingen wereldwijd op een totaal van 129.775 staat (op 12 maart, 16:30), waarvan 4.751 doden, is dit nog relatief weinig wanneer je dit vergelijkt met de teller van het seizoensgebonden griepvirus. Deze staat al op 95.415 doden, gerekend vanaf 1 januari 2020. Hoe de verspreiding van het virus zich de komende maanden zal ontwikkelen is nog onduidelijk, vooral in nieuwe besmettingshaarden zoals de Verenigde Staten.
Risicofactoren
Elk land heeft een ander publiek gezondheidsbeleid, onder andere bepaald door een andere samenstelling van risicofactoren en demografie. Binnen de Amerikaanse populatie komen risicofactoren voor het coronavirus zoals overgewicht, diabetes en bepaalde ongunstige levensstijlfactoren relatief vaak voor ten opzichte van bijvoorbeeld Nederland. Een uitbraak in de VS zou dus mogelijk tot meer consequenties voor de publieke gezondheid kunnen leiden dan een uitbraak in Nederland. Dit blijft speculatie. We weten op dit moment te weinig van het SARS-CoV-2 af. Er worden daarom voorzorgsmaatregelen getroffen, zoals een reisverbod voor Europeanen naar de VS. In andere landen - zoals Italië - lijkt de situatie nog steeds niet goed onder controle en zijn er strengere maatregelen nodig. De situatie in China lijkt echter te stabiliseren, met 18 nieuwe besmettingen een dag geleden.
"Het is belangrijk om kritisch te blijven en de juiste statistieken erbij te nemen."
Statistieken
Elke dag worden we op de hoogte gebracht van nieuwe besmettingsgevallen en doden. Dergelijke statistieken maken de coronacrisis nieuwswaardig, maar het kan ook de realiteit vertekenen. De feiten worden niet altijd in perspectief geplaatst. Neem het gegeven dat wereldwijd 73.423 mensen inmiddels zijn hersteld. Hoewel de SARS-CoV-2 uitbraak nu officieel een pandemie is, maakt dit het beeld wel wat genuanceerder. In hoeverre de cijfers die vrijgegeven worden vanuit de meeste landen, zoals China, daarnaast ongecensureerd met de buitenwereld worden gedeeld, blijft lastig te beoordelen.
Kritisch blijven
Het is belangrijk om kritisch te blijven en de juiste statistieken erbij te nemen. De Wereldgezondheidsorganisatie en The Center for Disease Control in de VS verwachten dat de schatting van 299,000 tot 650,000 doden veroorzaakt door het griepvirus per jaar wereldwijd, de komende jaren naar boven wordt bijgesteld. Data over dit soort uitbraken kunnen steeds nauwkeuriger in kaart worden gebracht. Maar hoe meer informatie er op ons afkomt, hoe minder tijd we soms besteden aan het controleren en het in perspectief plaatsen van deze informatie. Neem het nieuws: omdat corona nu zo actueel is, horen we ook van elk geval en waar het plaatsvindt. Als je de trend actief wil blijven volgen, check dan deze Worldometer. En vraag jezelf af welke autoriteit de informatie de wereld in heeft gebracht en met welk doel.