Het nieuws over essentiële beroepen tijdens de coronacrisis zette redacteur René aan het denken. Daarom schreef hij een brief aan alle niet-essentiëlen.
Beste non-essential,
Velen onder ons, ook ikzelf, werken door de coronacrisis thuis. Voor andere mensen is niet werken of zelfs werkloos worden de realiteit. Wij zijn niet essentieel, zo wordt ons verteld. Dat betekent niet dat we geen waarde hebben. Integendeel.
Het eerste wat je moet doen, is accepteren dat je niet essentieel bent in deze crisis. Volgens Van Dale is de definitie van ‘essentieel’ ‘de kern vormend’. De mensen die nu het hardst aan het werk zijn vormen de kern die onze maatschappij draaiende houdt in crisistijd. Zij helpen de zieken en zorgen ervoor dat iedereen in de basisbehoeften wordt voorzien. Wij maken op dit moment geen onderdeel uit van die kern. Voor velen van ons gold ook voor de uitbraak van het coronavirus dat wij niet essentieel zijn. Dacht je ooit belangrijker, essentiëler of zelfs beter te zijn dan een vuilnisman, verpleegkundige of vakkenvuller, dan is een klein pluspunt van deze crisis dat je genezen bent van die arrogantie.
"Als je voorheen een bullshitbaan had, dan is dat nog steeds zo."
Heb je dan een ‘bullshitbaan’ of ben je niet nuttig voor de maatschappij? Dat ligt eraan. Als je voorheen een bullshitbaan had, dan is dat nog steeds zo. Had je een nuttige baan, dan zal die hierna nog steeds nuttig zijn. Dat moet jij vooral voor jezelf bepalen.
Het enige dat veranderd is, is dat we in een permanente noodsituatie verkeren. Dat betekent voor een groot deel van ons even een stapje achteruit. Als de ambulance komt geef je de professionals de ruimte om hun werk te doen. Staat je huis in brand, dan bel je de brandweer. Dan ben je ook hulpeloos en niet-essentieel, maar duurt het meestal maar even. Dat is niet erg; niet-essentiëlen bestaan al sinds mensenheugenis (en dat weten we dankzij niet-essentiëlen die het opschreven).
Toen mensen 15.000 jaar geleden dolend door de bossen en velden hun voedsel bij elkaar jaagden en verzamelden was bijna iedereen essentieel. De reden dat ik vanuit mijn appartement een brief digitaal aan jullie kan richten, dat ik überhaupt kan lezen en schrijven, is omdat iemand ongeveer 10.000 jaar geleden uitvogelde dat we ook voedsel kunnen verbouwen op het land in plaats van erachteraan rennen. Opeens was er meer voedsel dan nodig en zo ontstonden de eerste niet-essentiëlen. Door niet permanent in een noodsituatie te zitten kwam er ruimte voor kunst, onderwijs, bouwkunde, wetenschap. Ook de medische wetenschap. Zij heeft de afgelopen twee eeuwen enorme sprongen gemaakt juist omdat artsen niet permanent bezig waren met levens redden. Niet-essentiële zaken, zoals onderzoek of praten met collega’s van andere ziekenhuizen, zorgden voor enorme ontwikkelingen.
"Misschien is deze crisis voor jou een moment om eens na te denken over wat echt belangrijk is voor je."
Dat je nu thuis zit te werken en niet letterlijk aan een bed staat om mensen te helpen, wil niet zeggen dat je waardeloos werk doet. Professor Jaap van Dissel van het RIVM is nu essentieel. Zijn expertise en dat van zijn team is onmisbaar in het beteugelen van deze crisis. Maar de expertise van professor Erik Scherder rond dementie bijvoorbeeld, is niet essentieel voor deze crisis. Dat wil niet zeggen dat het niet waardevol is. Integendeel. Als je nu thuis zit en je afvraagt of je werk van waarde is, zou ik je willen vragen om die vraag niet alleen van de huidige situatie te laten afhangen. Stel hem wel, als je de moed hebt. Misschien is deze crisis voor jou een moment om eens na te denken over wat echt belangrijk is voor je en hoe je dat in je (werkende) leven wil vormgeven.
Het is begrijpelijk, het gevoel van hulpeloosheid en nutteloosheid. Voor sommigen is het een bittere pil, de gewaarwording dat je niet essentieel bent in het oplossen van deze crisis. Maar vergeet niet dat het een noodsituatie is. Ook voor de essentiële mensen. En als die voorbij is, wanneer dat ook moge zijn, hebben deze mensen ook tijd en rust nodig om even niet-essentieel te zijn, zoals wij dat zijn. Hopelijk kunnen wij dan iets essentieels voor ze doen.
René Pijpers